مقدمه
Introduction
پروتز دندانی شاخهای از دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی است که به بازسازی دندانهای آسیبدیده یا جایگزینی دندانهای از دسترفته میپردازد. این درمانها علاوه بر بازگرداندن عملکرد طبیعی جویدن و گفتار، نقش مهمی در بهبود زیبایی لبخند و افزایش اعتمادبهنفس دارند.
پروتزها میتوانند ثابت (مثل روکش و بریج) یا متحرک (مثل پروتز کامل، پارسیل و اوردنچر) باشند. انتخاب نوع پروتز به شرایط دهان و دندان، تعداد دندانهای از دسترفته، سلامت لثه و استخوان فک و نیازهای زیبایی بیمار بستگی دارد.
در کلینیک ما، خدمات پروتز شامل روکشهای دندانی، بریجهای دندانی، روکشهای ایمپلنت، ونیرهای پرسلنی، پروتزهای پارسیل و کامل متحرک و اوردنچر ارائه میشود.
ویژگی های خدمت
Service Property
تشخیص و طراحی اختصاصی
معاینه کامل، عکسبرداری و قالبگیری یا اسکن دیجیتال برای انتخاب بهترین نوع پروتز متناسب با نیاز و شرایط بیمار.
پروتزهای ثابت با ماندگاری بالا
شامل روکشهای دندانی، بریجهای ثابت و روکش ایمپلنت با استفاده از مواد باکیفیت مانند زیرکونیا و سرامیک.
پروتزهای متحرک و اوردنچر
ساخت پروتز کامل یا پارسیل متحرک و اوردنچر متصل به ایمپلنت برای راحتی و ثبات بیشتر.
پرسلینهای زیبایی (ونیر)
اصلاح رنگ، فرم و فاصله دندانها با پوستههای نازک و مقاوم پرسلنی برای لبخندی طبیعی و جذاب.
نحوه و فرآیند
The process and method
روکش و بریج
• آمادهسازی دندان: کمی تراش داده میشود تا روکش یا بریج روی آن قرار بگیرد.
• قالبگیری دقیق: با مواد مخصوص یا دستگاه اسکن، شکل دقیق دندان ثبت میشود
• انتخاب رنگ و فرم: رنگ و شکل روکش یا بریج طوری انتخاب میشود که با بقیه دندانها هماهنگ باشد
• ساخت در لابراتوار: با مواد مقاوم مثل زیرکونیا یا سرامیک ساخته میشود. در برخی موارد مثل بریجها، برای اطمینان از قرارگیری مناسب روکش روی دندانها و همچنین تنظیم رابطه روکش با دندانهای مقابل مدل مومی روکش یا بریج ساخته شده و قبل از ساخت نهایی روکش در دهان بیمار امتحان میشود.
• نصب نهایی: بعد از تست و اطمینان از اندازه و راحتی، با چسب مخصوص ثابت میشود..
روکش ایمپلنت
• بعد از جوش خوردن پایه ایمپلنت با استخوان فک (Osseointegration)، قالبگیری یا اسکن از محل ایمپلنت انجام میشود. این مرحله از زمان جراحی ایمپلنت براساس نوع ایمپلنت، شرکت سازنده ایمپلنت، شرایط خاص جراحی مانند سینوس لیفت، پیوند استخوان و استفاده از پودر استخوان به طور معمول بین یک ماه تا سه ماه و گاهی تا ۹ ماه ممکن است به طول انجامد. برخی از انواع خاص ایمپلنت این امکان را فراهم میکنند که بلافاصله بعد از جراحی روکش موقت به بیمار تحویل داده شود و به دلیل طراحی خاص خود قادر به تحمل فشارهای ناشی از جویدن بلافاصله بعد از قرارگرفتن ایمپلنت در استخوان هستند. به این نوع از ایمپلنتها، ایمپلنت فوری هم گفته میشود. برای اینکه بلافاصله بعد از جراحی روکش تحویل داده شود باید قبل از جراحی از ناحیه مورد نظر اسکن تهیه شده و گاید جراحی برای تطابق دقیق روکش موقت و ایمپلنت قرارداده شده ساخته شود که این مرحله به عنوان ایمپلنت دیجیتال در بین مردم شناخته می شود.
هیلینگ یک قطعه کوچک فلزی است که روی فیکسچر ایمپلنت بسته میشود تا لثه را شکل دهد و مسیر دسترسی به ایمپلنت باز بماند. این کار باعث میشود در زمان قالبگیری یا نصب روکش، نیازی به برش مجدد لثه نباشد. هیلینگ معمولاً همزمان با جراحی فیکسچر یا حدود دو هفته قبل از قالبگیری نصب میشود.
• ساخت روکش: متناسب با رنگ و فرم دندانهای کناری ساخته میشود.
• امتحان روکش: معمولا اگر تعداد دندانهایی که جایگزین میشوند بیشتر از یک عدد باشد یک مدل از فرم نهایی روکشها تهیه شده و قبل از تحویل روکشهای اصلی در دهان بیمار امتحان میشوند.
• نصب: روکشها یا با پیچ روی پایه ایمپلنت بسته میشود (Screw-retained) یا با چسب مخصوص روی پایه قرار میگیرد (Cement-retained).
پرسلینهای زیبایی (ونیر)
• تراش حداقلی دندان: فقط یک لایه نازک از جلوی دندان برداشته میشود (Minimal Preparation).
• قالبگیری یا اسکن: برای ساخت پوسته پرسلنی دقیق.
• تحویل روکش موقت: به دلیل تراش خوردن مینای دندانها ممکن است دندانهای بیمار حساس شده و در برخی اوقات ظاهر نامناسبی پیدا کنند برای اینکه از این مشکلات جلوگیری شود در انتهای جلسه تراش دندانها به بیمار روکش موقت داده میشود. این روکشها از استحکام کمی برخوردار بوده و جنس رزینی دارند.
• امتحان پرسلن ونیر: در جلسه امتحان، مدل مومی ساخته شده روی دندانها قرار میگیرد و از نظر شکل و اندازه بررسی میشود. در صورت تایید بیمار و دندانپزشک مدل مومی برای پخت نهایی به لابرآتوارفرستاده میشود.
• نصب با چسب مخصوص: ونیر با چسب رزینی قوی روی دندان چسبانده میشود (Bonding).
پروتز پارسیل یا کامل متحرک
• قالبگیری دقیق: برای ساخت پروتزی که به خوبی با فک بیمار منطبق باشد برخی اوقات لازم است تا ابتدا یک تری اختصاصی (یک قالب رزینی اختصاصی ساخته شده برای فک بیمار) ساخته شود که باعث افزایش تعداد جلسات میشود.
• ساخت در لابراتوار : دندانهای مصنوعی روی پایه آکریلی ساخته میشوند (Acrylic Base).
• تنظیم نهایی: پروتز روی لثه امتحان میشود و در صورت نیاز اصلاح میگردد. ممکن است برای تنظیم دست دندان بیمار به جلسات متعدد نیاز باشد. معمولا در جلسات اول بعد از تحویل دستدندان بیمار با شکایت از درد و ناراحتی و گاهی زخم روی لثهها مراجعه میکند که با تنظیم دستدندان مشکل بیمار رفع خواهد شد.
اوردنچر
برای آنکه تمامی دندانهای یک فک جایگزین شود به جز دست دندان کامل متحرک که تحت عنوان دنچر کامل نیز شناخته میشود دو روش دیگر نیز وجود دارد. یکی قرار دادن ۶ تا ۸ واحد پایه ایمپلنت و سوار کردن و چسباندن ۱۲ تا ۱۴ عدد روکش روی این پایهها؛ در این روش تمامی روکش ها به پایهها چسبیده و مانند دندانهای طبیعی بیمار عمل میکنند. در روش دیگر ۲ الی ۴ پایه ایمپلنت قرار داده شده و روکش ها روی یک بستر آکریلی چیده میشوند. در این روش دست دندان متحرک بوده اما نسبت به دست دندانهای معمولی از گیر و راحتی بیشتری برخوردار است.
• اتصال پروتز به ایمپلنتها: پروتز متحرک به چند پایه ایمپلنت (معمولا ۲ یا ۴ پایه) وصل میشود تا محکمتر باشد (Overdenture Attachments).
• راحتی بیشتر: این روش باعث میشود پروتز کمتر حرکت کند و جویدن راحتتر شود.
مراقبتهای بعد از نصب روکش ایمپلنت
Post-implant crown care
برای افزایش طول عمر روکش و جلوگیری از مشکلات لثه یا شکستگی، رعایت این نکات ضروری است:
• بهداشت روزانه دقیق
مسواکزدن دو بار در روز با مسواک نرم و استفاده از نخدندان مخصوص ایمپلنت یا سوپرفلاس (Superfloss) برای تمیز کردن اطراف اباتمنت.
• استفاده از مسواک بیندندانی (Interdental Brush)
برای تمیز کردن فضاهای بین روکش ایمپلنت و دندانهای مجاور.
• پرهیز از فشار بیش از حد
جویدن یخ، آجیل سفت یا باز کردن بستهها با دندان میتواند به روکش آسیب بزند.
• معاینات دورهای
مراجعه هر ۶ ماه یکبار برای بررسی سلامت لثه، ثبات روکش و وضعیت ایمپلنت.
• کنترل پلاک و التهاب لثه
التهاب لثه اطراف ایمپلنت (Peri-implant mucositis) در صورت بیتوجهی میتواند به تحلیل استخوان (Peri-implantitis) منجر شود.
• استفاده از دهانشویه ضدباکتری
دهانشویه کلرهگزیدین یا دهانشویههای بدون الکل برای کاهش باکتریهای اطراف ایمپلنت.
