مقدمه
Introduction
آفت به زخمهای سطحی گرد و کوچک در دهان گفته میشود که معمولاً دردناکاند و بیشتر روی سطح داخلی لب، گونهها و زیر زبان ایجاد میشوند؛ این زخم ها معمولاً بین 10 تا 14 روز بهبود پیدا میکنند.
باید به این نکتۀ مهم توجه کنید که در دهان بیش از 40 نوع زخم میتوانند ایجاد شوند که بسیاری از مواقع بهدلیل شیوع بیشتر آفت در جامعه، بهاشتباه به هر زخمی در دهان آفت گفته میشود و درمانهای متداول برای آفت (مانند آفتین ژل، دهانشویه های ترکیبی و …) برای کاهش درد تجویز میشوند؛ از طرف دیگر بیماریهای زمینهای خاص، مثل بیماری بهجت یا مشکلات گوارشی، مثل بیماری کرون و حتی مشکلات ایمنی و خودایمنی، مثل لوپوس و اچآیوی میتوانند در دهان بهصورت زخمهای آفتی بروز پیدا کنند و تنها بعد از ارزیابی و رد وجود این بیماریهای زمینه ای میتوان تشخیص آفت را برای زخم های دهان مطرح کرد.
در صورت تشخیص اشتباه این درمانها، نهتنها بهبودی به دنبال ندارند، بلکه باعث به تأخیر افتادن تشخیص درست ضایعات شده و گاهی باعث خسارات جبرانناپذیری می شوند. بهعنوان قانون کلی، هر زخمی که بیش از 2 هفته در دهان باقی بماند، باید توسط متخصص تحت بررسی دقیق قرار گیرد.
ویژگی های خدمت
Service Property
بررسی علل زمینه ای
بررسی دقیق سابقۀ پزشکی، ارزیابی علل زمینهای
تشخیص
تشخیص نوع زخم با استفاده از روشهای مختلف
درمان
تجویز درمان دارویی برای کاهش درد و تسریع ترمیم و پیشگیری
لیزر کم توان
کاهش درد و تسریع ترمیم زخم
نحوه و فرآیند درمان
The process and method
اگر زخمی بیش از دو هفته در دهانتان باقی مانده باشد یا اگر سابقه آفتهای دهانی را داشتهاید و اخیراً تعداد زخمها افزایش پیدا کرده یا تعداد دفعات ایجاد زخمها بیشتر شده است، باید به متخصص بیماریهای دهان مراجعه کنید. معاینۀ کامل دهانی توسط متخصص بیماریهای دهان انجام میشود. ازآنجاکه بیماریهای زمینهای خاص، میتوانند در دهان بهصورت زخمهای آفتی بروز پیدا کنند، پزشک از شما درخصوص سابقه زخمهای تناسلی، ضایعات پوستی، سوزش و قرمزی چشم، مشکلات گوارشی، مثل اسهال و مشکلات مفصلی سوالاتی خواهد پرسید. درصورت نیاز، از زخمها نمونهبرداری میشود. در اغلب اوقات، انجام آزمایشات خونی برای ارزیابی وضعیت کمخونی، ایمنی و وجود برخی بیماریهای خاص ضروری است. درصورت وجود علت زمینهای، با درمان آن زخمهای آفتی نیز بهبود پیدا میکنند و متخصص بیماریهای دهان میتواند تا درمان کامل برای کاهش درد، برای بیمار داروهای تسکینی تجویز کند. اگر هیچگونه علت زمینهای برای زخمها پیدا نشود، بسته به شدت ضایعات، درمانهای دارویی خوراکی یا موضعی برای بیمار تجویز خواهد شد.
انواع زخم آفتی
Types of aphthous ulcers
زخمهای آفتی در سه دسته طبقهبندی میشوند:
1. آفت مینور: زخمهای کوچک و سطحی که معمولاً در هر دوره 1 تا 5 عددند، آفت مینور نام دارند؛ این زخمها معمولاً با درمانهای خانگی، مثل قرار دادن عسل یا ژل آلوئهورا روی زخمها یا استفاده از دهانشویه حاوی جوششیرین یا بدون درمان بعد از ۱۰ الی ۱۴ روز بهبود پیدا میکنند. همچنین، استفاده
از دهانشویههای کارخانهای، مثل دهانشویه بنزیدآمین، به کاهش درد و التهاب کمک میکند. در موارد شدید ممکن است درمانهای دارویی دیگری تجویز شوند.
2. آفت ماژور: در آفت ماژور، زخمها معمولاً بزرگتر از یک سانتیمترند و عمق بیشتری دارند؛ این زخمها میتوانند بسیار دردناک باشند و بیش از دو هفته در دهان باقی بمانند. همچنین، گاهی اوقات، این زخمها بعد از بهبود، اسکار بر جای میگذارند و این اسکارها میتوانند حرکات زبان را محدود کنند. برای درمان این زخمها ممکن است تزریق کورتونی داخل ضایعه ضرورت پیدا کند.
3. آفت هرپتی فرم: زخمهای ریز با تعداد بیشتر از 10 عدد در هر دورۀ عود، آفت هرپتی فرم نام دارند؛ این زخمها بهعلت تعداد زیادشان، درد و ناراحتی بسیاری ایجاد کرده و معمولاً تجویز داروهای خوراکی (مانند پردنیزولون یا کلشی سین) برای درمان و جلوگیری از عود آنها ضرورت پیدا میکند.
برخی غذاها و عادات غذایی میتوانند احتمال بروز آفتهای دهانی را افزایش دهند یا آنها را تشدید کنند. غذاهای تند و ادویهدار، میوهها و سبزیجات اسیدی، مانند لیمو و پرتقال و همچنین، غذاهای شور و سفت میتوانند با تحریک بافتهای دهان، بروز آفت را تسریع کنند. علاوهبر این، مصرف زیاد شکلات و شیرینیها ممکن است در برخی افراد باعث بروز آفت شود.
آفتین ژل یکی از درمانهای روتینی است که برای زخم های آفتی توسط داروخانه یا دندانپزشکان تجویز می شود. این نوع ژل ها با سوزاندن و ازبین بردن پایانه های عصبی باعث کاهش درد می شوند اما استفاده بیش از اندازه یا نادرست از این ژل ها میتوانند باعث ایجاد سوختگی های شدید مخاطی شوند و زخم های بزرگ و بدشکل ایجاد کنند. به همین دلیل استفاده از این ژل ها باید محدود و با دقت بسیار زیاد باشد. داروها و درمانهای کم خطر دیگری وجود داشته که میتوانید با مشورت متخصص بیماری های دهان با اطمینان از آنها استفاده کنید.
